By
Yat sigortası kanunen zorunlu olmasa da hem teknemizde taşıdığımız canlarımızı hem de denizdeki evimizi güvencesiz bırakmamak için elzem bir konu.
Gezi teknelerini seyirde, marinada bağlıyken, demir yerinde ve karada bakımda teminat altında tutan sigorta türüne yat sigortası diyoruz. Sigortalama işlemi, süresi belirli bir seyir için yapılabildiği gibi yıllık sözleşmelerle de devam edebiliyor. Altı ay karada altı ay denizde kalacaksınız diyelim; sigortanızı buna göre düzenletebilirsiniz. Şunu da unutmamak gerekir ki bir marinayla bağlanma sözleşmesi imzalarken teknenizin sigortalı olması, temel şartlardan biridir.
Tekne sigortası ile denizde huzur ve güvenle seyredebilirsiniz ancak sorgulamayı bilen bir müşteri olmanız kaydıyla. Zira tekne hayatının çok bileşenli olması nedeniyle tekne sigortaları da hayli ayrıntılı sözleşmeler içeriyor ve bu da okunma oranını azaltıyor. Ancak haklarınızı, neleri teminat altına alıp neleri alamayacağınızı bilerek yola çıkmanız, sonradan hüsrana uğramamanız açısından çok önemli. Sözleşmenizi hasar meydana geldikten sonra okumanız size hiçbir şey kazandırmaz. Yani olası senaryoların daha önce birilerinin başına geldiği gibi sizi de bulabileceğini unutmamalısınız.
Sigortacınızla İletişiminiz Önemli
Müstakbel sigortacınız, teklif sürecinde teknenizin tüm bilgilerini sizden isteyecektir. Bu bilgileri bulup doğru bir şekilde sigorta şirketine göndermeniz sizin sorumluluğunuz. İstemeden de olsa verdiğiniz yanlış bilgiler, kaza halinde başınızı ağrıtabilir. Ayrıca ruhsat bilgilerinizi sigortacınıza ilettiğinize deniz, kara ya da şaft sörveyinizin yaklaşmış veya geçmiş olduğu gibi bir durumla karşılaşabileceğinizi de ekleyelim.
Sigorta şirketinizle iletişimi kayıt altına alarak yürütmeniz, sigorta kapsamına almak istediğiniz şeyleri ve limitlerini yine yazılı olarak bildirerek sigorta acentesinden teklif almanız da önemli bir nokta. Poliçeniz hazırlandığında ise şeffaf dosya içerisinde sizinle ilgilenen sigorta yetkilisinin kartını da ekleyerek poliçenin bir örneğini teknenizde bulundurmanızı öneriyoruz. Teknenizi sıklıkla kullanan veya uzun yola gidecek bir başka kaptan varsa sigortacınızla görüşerek“tekne yetki belgesi” düzenlemenizde fayda var.
Primi Belirleyen Sizin Tekneniz
Teknenin primi, satın alındığı bedel ve şimdiki rayiç bedeller de göz önüne alınarak belirlenir. Ayrıca tekne yaşı, inşa malzemesi ve yapım tarzı, hızı, bağlama yeri, kullanım amacı gibi birçok detay da bu süreçte değerlendirilmeye alınır. Tekne sigortalarında ana teminatlar ve ek teminatlar yeralır. Ana teminatlar kasıtlı hareket etmek veya alkollü olmak gibi bir durum olmadığı sürece karşılanacak olan hasarları ifade eder. Ek teminatlar ise kendi isteğinizle sigortalamak istediğiniz konulardır. Bütün bunları ayrıntısıyla öğrenmek biraz“ders çalışmak” gibi olacaksa da neyin altına imzanızı attığınız, sizi zaman içinde büyük sıkıntılardan kurtarabilecek değerdedir.
Sigortacınızla Senaryolar Üzerinde de Konuşun
Aklınıza gelebilecek her senaryoyu, denizci dostlarınızdan ikircikli olduğunu duyduğunuz veya okuduğunuz her meseleyi sigortacınıza sorun.
Mesela…
- Marinada bağlıyken veya marina giriş-çıkışında çarpışma olursa ne olur?
- Marinada bağlıyken fırtına olursa kaç şiddetine kadar hasarlar karşılanıyor? (Bu soruyu mutlaka marinanıza da sorun; yine yazılı olarak sormanızı öneririz.)
- Tonozdayken kaza olsa ne olur?
- Teknemizin direği kırılsa, yelkeni yırtılsa ne olur?
- Teknemiz karaya alınırken kaza olsa karşılanır mı?
- Çekek yerinde dikmeler kırılırsa veya başka bir kaza meydana gelirse hasarı kim karşılayacak?
- Çekek yerinde birden fazla teknenin karıştığı kazalarda, sigortasız tekne teminatımız yoksa hasarımız karşılanır mı?
- Çekek yeri ve marinalarda gerçekleşebilecek kazalarda üçüncü şahıslara karşı doğabilecek hukuki sorumluluklarımız nelerdir?
- Teknemizin pervanesi seyirde düşse zararımı tazmin edebilir miyim?
- Teknemizin alargada veya marinada çalınmasının farkı var mı?
- Sigortamız uzak seyirlerde geçerli olur mu?
- Denizde asistanlık hizmeti alabilecek miyiz?
- Teknemiz kaçırılıp mülteci kaçakçılığında kullanılırsa ne olur?
- Teknemizi ehliyeti olan başka birine emanet ettiğimizde kaza yaşanırsa ne olur?
Bu soruları çeşitlendirin ve mutlaka sorun…
Sözleşmelerde sıkça gördüğümüz “kloz” terimi sigortada geçen teminatların nelere karşı, hangi şartlarda ve ne kadar güvence altına alındığını gösterir.
Bir de Kloz Meselesi Var
Ülkemizde, dünya genelinde tercih edilen İngiliz Enstitü Yat Klozu kullanılıyor. Sigorta şirketleri de tekneleri kloz içerisinde belirtilen istisnaları hariç tutarak teminat altına alırlar. Tekne sigortaları batma, fırtına, çarpma, karaya oturma, yangın, infilak, korsanlık, savaş, grev, terör, kargaşa ve deniz kazaları gibi çok geniş riskleri kapsar.Poliçe kapsamındaki riskin gerçekleşmesi halinde oluşacak enkazın kaldırılması için gerekli olan masraf da teminata dahildir. Ancak ilgili klozlar çerçevesinde istisna olarak belirlenen durumlar da vardır ve şüphesiz bunlar hakkında önceden bilgi sahibi olmak hayati önem taşıyor.
Servis botuna ana teknenin adının işaretlenmemiş olması, kazanın neden olmadığı yelken hasarları ya da dıştan takma motorun düşmesi, genellikle teminat kapsamı dışında kalır. Bu konuları mutlaka sigortacınıza danışmanız gerekir. Yine kişisel eşyalar da teminat dışındadır ve ancak ek teminat ile güvence altına alınır.
.jpg)
Klozlara Bir Örnek: 17 Mil Kuralı
Yüksek hızlı tekneler seyir riskleri göz önüne alınarak teminat dışında kalabiliyorlar. Poliçenizde aksi bulunmuyorsa 17 knot üstü hız yapma kapasitesine sahip tekneler “speed boat klozuna” tabi olur ve teknenin pervane, şaft gibi bölümleri kapsam dışı kalır. Buradaki mantık, teknenin yüksek hızda sudan inip kalkarken sert bir cisme çarpmışçasına zarar alabileceği ve bunun bir çarpmadan mı yoksa hızdan mı kaynaklandığının tespit edilmesinin çok güç olmasıdır.
Peki ya Sigortasız Bir Tekneyle Çarpışırsanız?
Ek teminatlar içerisinde değerlendirilen bu teminat türü, teknenizin sigortasız bir tekneyle kazaya karışması durumunda işe yarayacaktır.Eğer poliçenize “sigortasız tekne teminatı” eklenmemişse zor durumda kalabilirsiniz. Kazalarda zararlar, can ve mal kaybı açısından ciddi boyutlara ulaşabiliyor. Burada bir diğer önemli konu da teminat limitinizdir. Bunun da ciddi bir kazayı karşılayacak kapsamda olmasına dikkat etmenizi öneririz.
Sigortacınıza Bildirmeniz Gereken Durumlar
Teknenizde yaşamaya başladıysanız, sözleşmenizde geçen seyrüsefer sahası dışına çıkacaksanız, büyük bir tadilat ya da bayrak değişimi yapacaksanız mutlaka sigorta şirketinize bildirmeniz ve onay almanız gerekir. Tekne sigortası çekek yerini de karşılarancak kışlama yerinin, yine sigortacının onayı ile poliçede belirtilmesi gerekir. Takvim dışında karaya çekme-atma varsa mutlaka bildirmelisiniz.
Özetle sigortacınızı arkadaşınız olarak görmeniz, seyahat planlarınız paylaşmanız, kaç kişi nereye, ne şekilde gideceğinizi söylemeniz yararınıza olacaktır. Çünkü bu noktada da ilgili klozlara takılma riskiniz olabilir. Diyelim ruhsatınızda teknenizin sekiz kişilik olduğu yazıyor ama siz 9 kişi bindiniz tekneye ve kaza yaptınız… Böyle bu durumda problem yaşayacağınız kesindir. Siz seyahatinizi planlarken böyle bir ayrıntıyı kaçırabilirsiniz ancak sigortacınıza bu bilgileri aktardığınızda kendisi sizi uyaracaktır.
Ek İmkânlar
Sigorta şirketleri ayrıca tıbbi danışmadan araç kiralamaya birçok ek hizmetler ve tekne bakımı, marinada bağlama indirimi gibi avantajlar sunar. Sigorta teklifinizde bu bilgileri de talep ederseniz teklifleri karşılaştırırken nihai kararınıza daha net bir şekilde varabilirsiniz.
